Polietilen tereftalat bazlı polyester elyaflar genellikle cam elyafıyla birlikte

Kullanılırlar ve malzemeye daha yüksek sertlik, aşınma ve darbe mukavemeti

Sağlar.[3]

1.3.4. Seramik Elyaflar

Seramik elyaflar metal oksitlerden üretilmişlerdir. Yüksek termal dayanıma,

Yüksek elastik modülüne ve kimyasal dirence sahiptirler. Genellikle alüminyumoksit,

Alüminyum-bor-silikat, alüminyum-bor-krom’dan üretilirler. Genellikle bez ve keçe

Formunda üretilirler.[3]

Uygulamada en önemli kompozitler, elyaf takviyeli kompozitlerdir. [2]

Tablo 1.1: Bazı lif takviyeli polimer kompozitlerin özellikleri [2]

Malzeme Yoğunluk, g/cm3 Çekme mukavemeti, N/mm2 Elastik Mukaveti, N/mm2

Karbon lifi-epoksi 1.5-1.8 1860 145000

Kevlar-epoksi 2.36 2240 76000

Boron lifi-epoksi 1.4 1240 176000

Tablo 1.2: Kompozitlerde kullanılan elyaf çeşitlerinin özelliklerine göre kıyaslaması
[1,4]
Özellik E Camı Karbon (HT türü) Aramid (Kevlar 49)
Çekme dayanımı, MPa 2410 3100 3617
Çekme modülü, GPa 69 220 124
Kopmada uzama % 3.5 1.4 2.5
Yoğunluk (g/cm3) 2.54 1.75 1.48
Kimyasal olarak büyük polimer moleküllerinin doğrudan elde edilmesi mümkün

Olmaz. Öncelikle monomer adı verilen aktif grupların üretilmesi gerekir. Örneğin

Kimyasal formülü (CH3- CH3) olan etan molekülüne sıcaklık ve basınç uygulandığında

2 hidrojen atomunu kaybeder ve elektronların molekül içinde yeniden

Düzenlenmesiyle karbon atomları arasında çift bağ (CH2 = CH2) oluşur. Bu şekilde

Karbon atomunun dört enerji bağı doymuş olur ve “etilen monomeri” olarak

Adlandırılan kararlı bir bileşik elde edilir. [8]

Monomerlerden polimerizasyon yoluyla polimer denilen yüksek moleküllü

Organik bileşikler elde etmek amacıyla bir reaktörde milyonlarca monomer, sıcaklığın

Ve basıncın etkisi altında tutulur. Belli katalizörlerin de mevcut olduğu bu ortamda,

Monomerleri oluşturan karbon atomlarının çift bağları yeniden düzenlenir ve karbon

Atomlarının her iki tarafında birer serbest bağ oluşturması suretiyle karbon atomlarının

Arasındaki çift bağ tek bağa dönüşür. Serbest bağlar başka monomerlerin serbest

Bağları ile bağlanır ve zincir şeklinde kararlı bir bileşik meydana gelir. Monomerin

Devamlı olarak bağlanması ile zincir gittikçe büyür ve reaksiyon zincirin serbest
Uçlarına bağlanan başıboş hidrojenlere rastlayıncaya kadar devam eder. Bu anda
Reaksiyon durur ve zincir tamamlanmış olur. [8]
172-344 MPa dayanıma, iyi darbe dayanımına ve kimyasal dirence sahip olurlar.

1) Yüksek özgül mukavemet: Kompozitler yüksek mukavemet değerleri sağlayan

Malzemeler arasında en etkin olanlardan biridir.

2) Hafiflik: Kompozitler birim alan ağırlığında hem takviyesiz plastiklere hem de

Metallere göre daha yüksek mukavemet değerleri sunmaktadır.

3) Tasarım esnekliği: Kompozitler bir tasarımcının aklına gelebilecek her türlü

Karmaşık, basit, geniş, küçük, yapısal, estetik, dekoratif ya da, fonksiyonel

Amaçlı, olarak tasarlanabilir.

4) Boyutsal kararlılık: Çeşitli mekanik, çevresel baskılar altında termoset

Kompozit ürünler şekilllerini ve işlevselliklerini korumaktadır.

5) Yüksek dielektrik direnci: Kompozitlerin göze çarpan elektrik yalıtım

Özellikleri, birçok bileşenin üretimi konusunda açık bir tercih nedenidir.

6) Korozyon dayanımı: Kompozitlerin aktikorozif özelliği, diğer üretim

Malzemelerinden üstün olan niteliklerinden biridir.
7) Kalıplama kolaylığı: Kompozit ürünler, çelik türündeki geleneksel

Malzemelerde karşılaşılan birçok parçanın birleştirilmesi ve sonradan monte

Edilmesi işlemini tek parçada kalıplama olanağı ile ortadan kaldırmaktadır.

8) Yüzey uygulamaları: Kompozit ürünlerde kullanılan polyester reçine, özel

Pigment katkıları ile renklendirilmek suretiyle, amaca uygun kendinden renkli

Olarak da üretilebilir.

9) Şeffaflık özelliği: Kompozitler, cam kadar ışık geçirgen olabilir. Tam şeffaf

Olması nedeni ile ışığı yayması sayesinde, difüze ışığın önem kazandığı

Seralarda ve güneş kolektörü yapımında önemli avantaj sağlar.

10)Beton yüzeylere uygulama imkanı: Beton yüzeylere, kompozitler mükemmel

Yapışır. Özellikle betonun gözenekli olması nedeniyle, kompoziti oluşturan ana

Malzemelerden polyester reçinenin beton gözeneklerinden sızması ve beton

Kütle içinde sertleşmesinden dolayı mükemmel bir yapışma sağlanır.

11)Ahşap yüzeylere uygulama imkanı: Kompozitler ahşap yüzeylere yapışma

Özelliğine sahiptir. Ancak ahşabın kuru olması ve stiren ihtiva eden polyester

Reçine ile iyi bir şekilde emdirilmesi gerekir.

12)Demir yüzeylere uygulama imkanı: Demir yüzeydeki pas ve yağ kalıntıları

Temizlendikten sonra kompozitlerle kaplanabilir. Bu sayede demir ve çelik

Yüzeyler, kompozitlerle kaplanarak korozyon etkilerinden korunmaktadır.

13)Yanmazlık özelliği: Kompozitlerin alev dayanımı, kullanılan polyesterin

Özelliğine bağlıdır. Alev dayanım özelliğinin arandığı yerlerde “alev

Dayanımlı” polyester kullanılmalıdır.

14)Kompozitler sıcaklıktan etkilenmezler: Kompozit ürünler, termoset plastikler

Grubundan polyester reçineler ile yapıldığı için yumuşamaz ve şekil

Değiştirmez. Isı dayanıklılığı kullanılan polyester reçinenin cinsine bağlıdır.

15)Kompozitler içine farklı malzemeler gömülebilir: Kompozitler içine demir

Ahşap, halat, tel, mukavva, poliüretan sert köpük gibi malzemeler gömülerek

Mekanik özellikleri farklılaştırılabilir.

16)Tamir edilebilirlik özelliği: tamir izlerinin görünmemesi için onarım işleminin

Bir kalıp üzerinde yapılması ya da onarımdan sonra zımpara veya boya

Yapılması gerekir

17)Kompozitler kesilip delinebilir: Kompozitler, tahta gibi kolayca kesilir, delinir,

Zımparalanır. Bu amaçla kullanılan aletlerin sert çelik veya elmas uçlu olması

Halinde daha iyi sonuç alınmaktadır.
Tablo 4.1 : Değişik cam elyafı oranlı takviyeli polyester özelliklerinin çelik ve

Alüminyum ile karşılaştırılması [22]

4.1. Doymamış Polyester Reçinesi Üretimi

Bir alkol ile bir asidin reaksiyona girmesiyle bir ester ve su oluşturmaktadır. Bu

Reaksiyon geri dönüşümlü bir denge işlemidir. [7]

Şekil 4.1: Basit bir ester üretim reaksiyonu. [7]

Özellikler

Cam Cam Takviyeli Polyester Diğer Malzeme

Cam Doymamış Keçe Keçe Dokun. Fitil Çelik Alüminyum

Lifi Polyester % 30 %40 %60

Özgül Ağırlık

(g/cm3) 2.57 1.20 1.5 1.6 1.8 7.8 2.7

Isıl Genleşme

Katsayısı 5-7 100 25 20 12 12.5 23

Isı İletkenlik

Katsayısı 0.74 0.13 0.21 0.23 0.26 39 150

Özgül Isı 0.17 0.39 0.31 0.28 0.22 0.16 0.23

E-Modülü

(MPa)

70000

4000 8000 10000 19000 200000

70000

–

50000

Çekme

Dayanımı (

(MPa)

3000 60 100 140 350 350 120

Eğilme

Dayanımı

(MPa)

_ 100 190 240 440 400 200

Basınç

Dayanımı

(MPa)

_ 100 150 180 290 400 200

7.3. Karakterizasyon İşlemleri İçin Numunelerin Hazırlanması

Karakterizasyon işlemlerinde el yatırması yöntemiyle hazırlanan numuneler

Uygun şekillerde kesilerek mekanik değerlerine bakılmıştır. Mekanik testlerde

Numunelerin çekme, eğme ve darbe mukavemetleri ölçülmüştür. Ayrıca el

Yatırmasında üretilen laminantların içeriğine de bakılarak ne kadar cam elyaf ve ne

Kadar polyester içerdiği cam oranı tayini testi yapılarak belirlenmiştir.

7.3.1. Cam Oranı Tayini

Yaptığımız çalışmada, cam- polyester ve dolgu malzemesi arasındaki oranı

Doğrulamak adına cam oranı tayini testi yapılmıştır. Bu testin amacı, numuneden

Alınan parçanın ilk ağırlığı ve etüve konulduktan sonraki ağırlığı arasında bir ilişki

Kurulmasıdır.

El yatırması işlemi ile hazırlanan laminantlardan istenilen cam oranına sahip

Olup olmadığını bulabilmek için, hazırlanan her bir laminantın birer numunesinden bir

Parça alınır ve bu parçalar alüminyum folyo içerisine sarılarak hassas tartıda tartılır.

Daha sonra bu hazırlanan numuneler etüvde 610-615oC sıcaklıkta yarım saat ile bir

Saat arasında tutulur ve burada reçinenin yanması sağlanır. Yanan reçinenin ardından,

Numuneler alınır ve soğumalarını beklenir. Soğuduktan sonra, alüminyum folyo

İçindekilerle tekrardan hassas teraziye konulur. Etüve konulmadan önce alınan değerle

Yani ilk değer, etüvden alındıktan sonra ölçülen yani son değer birbirlerinden

Çıkartılarak numune içindeki cam elyaf miktarı bulunmuş olur. Zaten etüvden alınan

Numune sadece cam elyaf içermektedir, çünkü etüvde diğer bütün organik bileşikler

Yanmaktadır. Böylece ilk tartımla bu son tartım oranlanarak cam elyaf yüzdesi

Hesaplanır.

7.3.2. Çekme Dayanımı [23.1, 23.2, 23.3, 23.4, 23.5]

Çekme testinin amacı; üretilen numunenin maksimum çekme mukavemetinin

Hesaplanmasıdır. İlk olarak bu test için özel kesilmiş numuneler hazırlanmaktadır. Bu

Numunelerin boyutları; ISO 527-1’de belirtildiği gibi standartlara uygun olarak

Kesilmektedir. Bu standarda göre:
Şekil 7.13: Test boyu(L, mm)-Numune Kalınlığı-Kalıp Boyu (A, mm)-Kalıp Genişliği

B, mm)

Test boyu,L Numune Kalınlığı Kalıp Boyu, A Kalıp Genişliği, B

Tip 1 25mm+/-0.5 mm 2mm+/-0.2 mm 115 25+/-1.0

Tip 2 20mm+/-0.5 mm 2mm+/-0.2 mm 75 12.5+/-1.0

Tip 3 10mm+/-0.5 mm 2mm+/-0.2 mm 50 8.5+/-0.5

Tip 4 10mm+/-0.5 mm 1mm+/-0.1 mm 35 6+/-0.5

Numune boyutları yukarıdaki gibi belirlenmiştir.

Bu şekilde gösterilen bir çekme numunesinin kesildiğinde sahip olacağı şekildir.

Her bir test için kesilmesi gereken numune sayısı 5 adettir. Bu 5 numune çekme

Cihazına (Zwick Z100) yerleştirilmeden önce; bilgisayara girilmek üzere kalınlıkları

Ve genişlikleri ölçülmektedir.

Bu ölçüm numune boyunca 3 yerden (iki baştan ve ortadan) alınır ve bu 3

Değerden en küçüğü bilgisayar verisi olarak kabul edilir. En küçük değerin baz

Alınmasının nedeni, numunenin deney esnasında kopmasının bu zayıf noktadan

Gerçekleşeceği düşünülmektedir.
Numunelerin verilerini bilgisayar girdikten sonra; numune çekme cihazının

Çenelerine paralel olacak şekilde takılır. Ekstansometrenin çeneleri test boyuna (L)

Ayarlandıktan sonra numuneye tutturulur. Test programına numune kalınlığı ve

Genişliği girilir. Test hızı ayarlanır. Burada test hızı zamanla ve sabit bir artış oranıyla

Uygulanmaktadır.

Bu grafiklere göre; kopma gerçekleşmeden önce görülen maksimum nokta

Çekme dayanımını gösteren noktadır. Çekme dayanımının birimi MPa olarak ifade

Edilir. Çekme dayanımıyla ilgili çeşitli hesaplamalar şöyledir:

TS = Fm / Wt

TSb = Fb / Wt

Eb = 100 ( Lb – L0 ) / L0

Se = Fe / Wt

Es = 100 ( Ls – L0 ) / L0

Fe = SeWt
Sy= Fy / Wt

Ey = 100 ( Ly – L0)/ L0

Fb = Kırılma noktasındaki kuvvet , N

Fe = Gerilme noktasındaki kuvvet, N

Fm = maksimum kuvvet , N

Fy = Akma noktasındaki kuvvet , N

L0 = Başlangıç test boyu , mm

Ls = Stresin oluştuğu noktadaki test uzunluğu ,mm

Ly = Akma noktasındaki test uzunluğu , mm

Se = Gerilim MPa

T = Numune kalınlığı , test boyundaki

W = Test numunesi genişliği

E= Elongation = % uzama

Eb = Elongation at break =Kopma anındaki uzama

Ey = Elongation at yield = Akma noktasındaki uzama

S = Stress : Gerilme

Sy = Stress at yield = Akma noktasında birim alana uygulanan kuvvet

TS = Tensile Strength = birim alana uygulanan kuvvet

TSb = Tensile Strength at break = Kopma anında birim alana uygulanan kuvvet

Δmax = max. Kopma mukavemeti

Δ50 = % 50 uzamadaki mukavemet

Δ100 = % 100 uzamadaki mukavemet

Δ200 = % 200 uzamadaki mukavemet

Δ300 = % 300 uzamadaki mukavemet [23.1, 23.2, 23.3, 23.4, 23.5]
Eğme testinin amacı, üretilen numunenin eğme anındaki dayanımını bulmaktır.

Yine ISO standartlarına göre kesilmiş olan çubuk eğme cihazındaki iki sabit nokta

Üzerinde dururken, yukarıdan inen prob tarafından numuneye kuvvet uygulanır ve bu

Kuvvet sayesinde numune eğilir ve belli bir süre sonra kırılır. Kuvvet, numune

Kırılıncaya kadar uygulanmaya devam edilir.

Bu test için ISO 178 standardına göre cihaza gerekli parametreler girilmelidir.

Bu parametreler ISO standardına göre:

Numune uzunluğu: 8 mm

Numune genişliği: 1mm

Numune kalınlığı: 4 cm

Olmalıdır. Numune standartlara göre kesilmeli, dikdörtgen olmalıdır; uçları

Yuvarlatılmamalıdır. Ölçülen kalınlık değerine göre; cihazın iki sabit mesneti

Arasındaki mesafe ve probun hızı ayarlanmalıdır. Bunlar yapıldıktan sonra; numune iki

Mesnetin üzerine yerleştirilir ve numunenin tam ortasına yük uygulanır. Kuvvetin

Uygulandığı sırada numune kırılmadan önce, numunenin dayandığı maksimum eğilme

Gerilmesi eğilme dayanımını verir. [23.6]

7.3.4. Darbe Dayanımı

Darbe testinin amacı, numunenin belirli darbe şartları altındaki davranışını ve

Kırılganlığını veya dayanıklılığını belirlemektir. Deneylerde Izod ve Charpy darbe

Testleri yapılmıştır.
7.3.4.1. Izod Darbe Testi [23.8]

Bu testte numune cihaza dik bir şekilde yerleştirilir, yukarıdan serbest bırakılan

Çekiç numuneye çarpar ve numunenin kırılmasına neden olur. Bu kırılma sırasında

Cihaz tarafından belirlenen enerji değeri, malzemenin sönümleyebileceği maksimum

Enerjiyi göstermektedir.

Numune ile ilgili parametreler cihaza girilmeden önce ISO standartlarına bağlı

Kalınarak belirlenir. Buna göre; numunenin eni, boyu, kalınlığı, çentikli veya çentiksiz

Oluşu ve uygulanacak yük miktarı ulaşılacak sonuç açısından büyük önem

Taşımaktadır.

ISO’ ya göre testte kullanılan

Numunenin boyu: 8 cm

Numunenin eni: 1cm

Numunenin kalınlığı: 0.4 mm
Olmalıdır. Uygulayacak yük miktarı (çekiç enerjisi) ise 7.5 kJ olmalıdır. Kullanılan

Numuneler çentiksiz numunelerdir.

Bu darbe deneyinde çekiç numuneye 124.4°’ lik bir açıyla gelerek çarpar ve

Numuneyi kırar. Bu kırılma anında okunulan değer Izod yöntemine göre numunenin

Darbe dayanımını vermektedir.

Test sonunda kırılma aşağıda verildiği şekilde değerlendirilir:

• Tamamen kırılma : test sonunda numune tamamen kırılarak iki yada daha çok

Parçaya ayrılır.

• Bağlandığı yerden kırılmak : Kırılma aparata bağlandığı noktada gerçekleşir.

İki parça birbirinden ayrılır.

• Kısmen Kırılma : Kırılma , aparata bağlanma noktasında olur tamamen

Ayrılma olmaz.

• Kırılma olmaz ; Kırılma olmaz yalnızca numune eğrilebilir. [23.8]

7.3.4.2. Charpy Darbe Testi [23.7]

Bu test, Izod darbe testiyle aynı şekilde uygulanmaktadır. Ama aralarında

Numunenin cihaza yerleştirilmesi, çekicin daha farklı olması, uygulanan enerjinin

Farklı olması ve çekicin numuneye farklı bir açıyla vurması gibi değişiklikler söz

Konusudur.

Charpy darbe testinde numune cihaza yatay bir şekilde yerleştirilir. Numuneler

Yine çentiksizdir ve Izod darbe testindeki numune boyutlarıyla aynı boyutlara

Sahiptirler. Kullanılan çekiç daha farklı bir yapıdadır. Bu yöntemde çekicin numuneye

Uygulaması gereken enerji 11 kJ’ dür. Ayrıca çekiç numuneye 160°’ lik bir açıyla

Gelerek çarpar ve numune kırılır. Bu kırılma anında okunulan değer Charpy yöntemine

Göre numunenin darbe dayanımını vermektedir. [23.7]
Matriks malzeme içinde yer alan fiber takviyeler kompozit

Yapının temel mukavemet elemanlarıdır. Düşük

Yoğunluklarının yanı sıra yüksek elastik modüle ve sertliğe

Sahip olan fiberler kimyasal korozyona da dirençlidir.

 Ayrıca fiberlerin yüksek performanslı mühendislik

Malzemeleri olmalarının nedenleri aşağıda verilen

Özelliklere de bağlıdır
Üstün mikro yapısal özellikler, tane boyutlarının küçük

Oluşu, küçük çapta üretilmeleri.

 Boy/çap oranı arttıkça matris malzeme tarafından

Fiberlere iletilen yük miktarının artması.

 Elastik modülünün çok yüksek olması.
Yüksek çekme mukavemetine sahiptirler.

 Isıl dirençleri düşüktür.

 Kimyasal malzemelere karşı dirençlidirler.

 Nem absorbe etme özellikleri yoktur.

 Elektriği iletmezler.
Bu sorunun birden çok cevabı

Bulunmaktadır.

 Taşıdığı karakteristik özellikleri ile diğer

Malzemelere göre birçok avantajları bulunan

Kompozit malzemeler uzun ömürleri,

Hafiflikleri, yüksek kimyasal ve mekanik

Dayanımları gibi pek çok üstün

Özelliklerinden dolayı tercih edilirler.
Kompozit malzemelerin üretimiyle aşağıdaki

Özelliklerin biri veya birkaçının geliştirilmesi

Amaçlanmaktadır:

-Mukavemet (Dayanım) -Elektrik iletkenlik

-Yorulma dayanımı -Akustik iletkenlik

-Aşınma dayanımı -Rijitlik

-Korozyon dayanımı -Hafiflik

-Kırılma tokluğu -Ekonomiklik

-Termal özellikler -Estetiklik

-Isıl iletkenlik
1. Yüksek mukavemet/yoğunluk

Oranı (Özgül Mukavemet):

32

Yüksek mukavemet değerlerine sahip

Kompozitler üretilebilir. Geleneksel malzemelere

Göre mukavemet/yoğunluk oranları daha yüksek

Olabilir. Örneğin: Yüksek mekanik özelliklere sahip

Kompozit profiller üretilebilmekte ve

Konstrüksiyonlarda kullanılabilmektedir.
2. Yüksek rijitlik/yoğunluk oranı (Özgül Rijitlik):

Rijitlik/yoğunluk oranı yüksek kompozitler

Üretilebilir.
3. Hafiflik: Plastik esaslı kompozitler, geleneksel

Malzemelere göre hem daha hafiftirler hem de

Daha yüksek mukavemet değerlerine

Sahiptirler. Kompozit malzemeden üretilen bir

Profil kesit, muadili bir çelik profilin ortalama

¼ ‘ ü ağırlığındadır.
Kompozitlerin yüksek elektrik yalıtım

Özellikleri, birçok makine elemanının

İmalatında tercih nedeni olmaktadır.

Ayrıca, elektrik-elektronik sektöründe

Yaygın olarak kullanılırlar.

Örnek: Trafo, kablo, plaka gibi elemanların

Üretiminde yaygın olarak kullanılırlar.

Kompozitlerin Sağladığı Başlıca Avantajla
 Çevre şartlarına karşı kompozitlerin antikorrozif özellikleri, diğer malzemelere göre çok

Üstündür.

 Yüksek kimyevi direnç yeteneği sayesinde kompozit malzemeler kimyasal tesislerde ve

Diğer kimyasal korozyon riski taşıyan alanlarda yaygın olarak kullanılmaktadır.

 Kimyevi madde depolama tanklarından platform ve yürüme yollarına kadar birçok alanda

Kullanılırlar.

Kompozitlerin Sağladığı Başlıca Avantajlar:

36

5. Korozyon dayanım
Özellikle, betonun gözenekli olması

Nedeniyle, kompozitin ana bileşenlerinden

Polyesterin betonun gözeneklerine

Sızmasından dolayı iyi bir yapışma sağlanır.

Kompozitlerin Sağladığı Başlıca Avantajlar:

42

11. Beton yüzeylere uygulama

Kompozitler ahşap yüzeylere koruyucu

Ve kaplama olarak kullanılır. Ancak

Ahşap kuru olması halinde, polyester

Reçineye katkı yapılarak iyi bir

Yapışma sağlanması gerekir.

Kompozitlerin Sağladığı Başlıca Avantajlar:

43

12. Ahşap yüzeylere uygulama:
Metal yüzeyindeki pas ve yağ kalıntıları

Temizlendikten sonra kompozitlerle

Kaplanabilir.

 Bu sayede demir ve çelik yüzeyler

Korozyondan korunabilir.

Kompozitlerin Sağladığı Başlıca Avantajlar:

44

13. Metal yüzeylere uygulama
Kompozitler ahşap yüzeylere koruyucu

Ve kaplama olarak kullanılır. Ancak

Ahşap kuru olması halinde, polyester

Reçineye katkı yapılarak iyi bir

Yapışma sağlanması gerekir.
 Kompozitlerin alev dayanımı, kullanılan polyesterin özelliğine

Bağlıdır. Kompozit bileşenlerinin özelliklerine göre yanmaya

Karşı dirençleri artırılabilir.

 Isı iletimleri düşük olduğundan, izolasyon malzemesi olarak

Kullanılırlar.

 Kimyasal katkılarla alev dayanımları iyileştirilebilir. Alev

Geciktirme, ilerletmeme ve kendiliğinden sönme özelliklerine

Sahip kompozit malzemelerin yangın esnasında çıkardığı zehirli

Gaz oranı minimum seviyededir. Bu özellikleri ile yangın

Merdiveni gibi kritik güvenlik noktalarında kullanılırlar.
Bilhassa termoset plastik grubundan

Polyester reçine esaslı kompozitler

Yumuşamak suretiyle şekil

Değiştirmezler. Isıl dayanımları
Hasar görmeleri halinde tamir edilebilirler.

Onarım işleminde bir kalıp kullanılır.

Onarım sonrası zımpara ve boya yapılır.
Geniş renk ve desen seçenekleri,

19. Esneklik,

20. Sızdırmazlık (su izolasyonu),

21. U.V. ışınlarına dayanım,
Geniş renk ve desen seçenekleri,

19. Esneklik,

20. Sızdırmazlık (su izolasyonu),

21. U.V. ışınlarına dayanım,
Günümüzde kompozit yapılarda kullanılan en önemli takviye malzemeleri sürekli

Elyaflardır.

 Sürekli elyaflar, özellikle modern kompozitlerin gelişmesinde önemli rol oynamaktadır.

 Elyaf takviyeler, kompozitin temel mukavemet elemanları olup,

 Düşük yoğunluk,

 Yüksek elastisite modülü,

 Yüksek mukavemet,

 Sertlik

Gibi özelliklere sahip olmaları gerekir.
Küçük çapta üretildikleri ve iç yapı tane

Boyutları küçük olduğu için malzeme kusurları

Minimize edilmiştir. Bu nedenle üstün

Mikroyapısal özelliklere sahiptirler. Bundan

Dolayı Elastisite modülleri ve

Mukavemetleri yüksektir.

2. Lif boyu/çap oranı büyük olduğundan matris

Tarafından elyafa iletilen yük miktarı da

Artmaktadır.
3.2. Cam Elyaf Takviyeli Polyesterler (CTP)

Kompozit malzemelerde kullanılan elyafların fiziksel biçimleri, oluşturulan yeni

Malzemenin özellikleri üzerinde çok önemli bir faktördür. Takviyeler temel olarak üç

Farklı biçimde bulunmaktadır. Bunlar; parçacıklar, süreksiz ve sürekli elyaflardır.

Parçacıklar genelde küresel bir biçimde olmamasına rağmen her yönde yaklaşık olarak

Eşit boyutlardadır. Çakıl, mikro balonlar ve reçine tozu parçacık takviyelerine örnekler

Arasında sayılabilir. Takviye malzemelerinin bir boyutu diğer boyutlarına göre daha

Fazla olduğunda elyaflardan söz edilmeye başlanır. Süreksiz elyaflar (doğranmış

Elyaflar, öğütülmüş elyaflar veya whiskers püskül) birkaç milimetreden birkaç
Santimetreye kadar değişen ölçülerde olabilmektedir. Çoğu lifin çapı birkaç

Mikrometreyi geçmemektedir. Bu nedenle elyafın parçacık halden lif haline geçişi için

Çok fazla bir uzunluğa gerek yoktur [15].

Sürekli elyaflar ise tel sarma yöntemi gibi yöntemlerde kesilmeden ip şeklinde

Kullanılmaktadır. Elyaflar en yüksek mekanik özelliklerini enlerinden daha çok

Boylarına gösterir. Bu özellikler kompozit malzemelerin metallerde rastlanmayan aşırı

Anisotropik malzeme özelliği göstermelerine neden olur. Bu nedenle tasarım aşamasında

Elyafların reçine içindeki yerleşimleri ve geometrilerini göz önünde bulundurmak çok

Önemlidir. Malzemenin anisotropik özelliği tasarım aşamasında ürünün uygun yerinde

Kullanılarak avantaja dönüşebilir.

Bazı durumlarda malzemenin dayanımı artırmak, tüm yönlerde eşit mukavemet elde

Etmek için elyaflar kumaş olarak dokunur. Sürekli liflerle hazırlanan dokuma elyaf

Kumaşlarının farklı amaçlar için geliştirilmiş türleri vardır. Bu türler Şekil 3.2’de

Verilmiştir.

Cam elyafının günümüzde en çok kullanılan ve geçerli takviye malzemesidir.

Cam elyafı silika, kolemanit, alüminyum oksit, soda gibi cam üretim maddelerinden

Üretilmektedir. Cam elyafı, elyaf takviyeli kompozitler arasında en bilinen ve

Kullanılandır [16].

Cam elyafı özel olarak tasarlanmış ve dibinde küçük deliklerin bulunduğu özel bir

Ocaktan eritilmiş camın itilmesiyle üretilir. Bu ince lifler soğutulduktan sonra

Makaralara sarılarak kompozit hammaddesi olarak nakliye edilir. Özellikle cam elyafı

İle matris arası yapışma gücünü arttıran “silan” bazlı ve elyaf üzerinde ince film

Oluşturan kimyasalların sonra kullanım sahaları artmıştır [15].

Elyaflar işlem sırasında dayanıklılıklarının %50‘sini kaybetmelerine rağmen son derece

Sağlamdırlar. Cam elyafı halen aramid ve karbon elyaflarından daha yüksek dayanıklılık
Sas izolasyon yalıtım teknolojileri

Özelliğine sahiptir.